Trong toàn bộ ván cờ thì trung cuộc chiến 30% tỷ lệ thắng của toàn trận đấu. Do vậy nếu bạn là người mới chơi hay đã có kinh nghiệm vẫn nên đọc và tìm hiểu sâu hơn về phần này. Những chiến thuật thể hiện độ sâu trong nước di chuyển của bạn phụ thuộc khá nhiều vào phần này.
Tiêu diệt lực lượng địch, bảo tồn lực lượng ta là bản chất của các cuộc chiến tranh. Trong chơi cờ, mục tiêu chủ yếu của trung cuộc là tiêu diệt lực lượng địch, còn bảo tồn lực lượng ta là thứ yếu. Tư tưởng chiến lược chung là phải chiến thắng nhưng trong mỗi giai đoạn khai, trung, tàn cuộc có những yêu cầu cụ thể khác nhau.
Khai cuộc là giai đoạn động binh, bố trí quân với mục tiêu là giành quyền chủ động, tức là tiên thủ. Trung cuộc là giai đoạn cuộc chiến trở nên quyết liệt, sôi động nhất có mục tiêu là nếu đã tiên thủ thì phải vươn lên giành lấy ưu thế.
Còn tàn cuộc là giai đoạn cuối của ván cờ, giai đoạn kết thúc với mục tiêu là nếu đã chiếm ưu thế thì phải giành lấy thắng lợi cuối cùng.
Mục lục
Tổng quan về trung cuộc
Thời Nam Tống, nhà nghiên cứu Trần Nguyên Tịnh đã tổng kết Tượng kỳ thập quyết (10 bí quyết chơi cờ) trong tác phẩm “Sự lâm quảng ký” rất có giá trị.
Bất đắc tham thắng(không nôn nóng thắng nhanh) Nhập giới nghi hoãn (vượt biên phải chậm rãi) Công bỉ cố ngã (đánh người phải nhìn mình) Khí tử tranh tiên (Nên bỏ quân lấy nước tiên).
Xá tiểu tụ đại(Bỏ cái nhỏ lấy cái lớn) Phòng nguy tu khí (bỏ quân cứu nguy) Thận vật dục tốc (Thận trọng không vội) Động tu tương ứng(điều quân có phối hợp) Bị cường tự bảo(đối phương mạnh thì phải biết tự bảo vệ) Ngã nhược thủ hòa (ta yếu thì cố gắng hòa)
Các danh thủ Lê Uy Vệ, Nguyễn tấn Thọ cũng tổng kết năm nguyên tắc chơi cờ trong quyển “Cờ tướng – Những vấn đề cơ bản”như sau:
Trước hết cần đoạt nước tiên, sau đó giành hơn quân, hơn thế. Không có khả năng đoạt tiên đoạt thế, nhất thiết không thí quân. Quân đối phương hết đường chạy cũng không vội ăn Thấy đối phương thí quân phải xem xét thật kỹ, không tham ăn quân, có khi “mang vạ”. Thế mình chưa vững, đừng vội đánh người.
Tổng kết kinh nghiệm chơi trung cục xưa và nay, nhóm tác giả Trần Tấn Mỹ, Phạm Tấn Hoà, Lê Thiên Vị, Quách Anh Tú đưa ra mục tiêu giai đoạn trung cục là tranh tiên.
Giành thế chủ động thông qua ba biện pháp: “đuổi quân, hãm quân, chặn nước tiến quân đối phương; dồn ép từng bước, làm rối loạn nước đi, thế đứng của đối phương; tập trung bảo vệ chỗ yếu của mình, tinh tế phát hiện chỗ yếu của đối phương để khoét sâu, buộc đối phương rút về chống đỡ.”
Cờ Tướng Trung Quốc hiện nay có rất nhiều sách hướng dẫn chơi trung cục như Tượng kỳ chiến thuật, Tượng kỳ trung cục chỉ nam…
Chính vì điều này mình tổng lại với 4 nguyên tắc đánh trung cuộc cơ bản mà mọi người cần biết và nắm chắc.
Phân tích toàn diện tình thế ván cờ
Nguyên tắc hàng đầu khi chơi trung cục là phải biết phân tích cục diện ván cờ Cần phân tích về lực lượng, bố trí lực lượng, về thế, về quân. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc tóm tắt là “thẩm cục, thẩm thế, thẩm tử”.
Các bạn thực hiện “thẩm” như sau: đếm số quân hai bên, xét vị trí quân xem ai chiếm vị tốt hơn, ước lượng xem ai kiểm soát nhiều vị trí hơn, xem chỗ yếu chỗ mạnh của cả hai bên, xác định xem bên nào chủ động, chiếm tiên. Tiếp đó bạn đề ra cách chơi tiếp, sau mỗi nước lại phải đánh giá như trên.
Với các bạn mới học chơi cờ quá trình này hay mắc lỗi “không toàn diện”. Có nghĩa là bạn chỉ chú ý vào một khu vực nào đấy chứ không nhìn toàn bàn. Như vậy rất dễ mắc lỗi sót nước, “hút cục” và rất dễ bị “phản đòn”. Phân tích đúng, nhận định đúng là điều kiện tiên quyết để chơi trung cục đúng đắn, giữ vững ưu thế giành thắng lợi.
Tích cực giành quyền chủ động với đối phương
Khi thế cờ bị kém thì cần làm gì? Bạn cần chơi “tích cực chủ động”, giành giật từng cơ hội nhỏ để khống chế cục bộ.
Nếu chỉ đơn thuần “đỡ” thì bạn dễ bị ép, mỗi lúc mỗi kém. Phải nghĩ tới nước “đánh” buộc đối phương phải điều chỉnh cục thế, từ đó tiến tới điều khiển xu hướng phát triển của ván cờ
Giữ vững nước tiên
Ông Hà Tả Phong trong bài giảng của mình gọi đầy đủ là “đắc tử thất tiên phi thượng sách” (được quân mà mất nước tiên thì không phải là nước đi hay nhất).
Nên chú ý: cân nhắc giữa “quân” và “nước tiên” thì nên chọn nước tiên”.
Có nước tiên bạn có thể từng bước chuyển thế trận và lấy lại quân. Còn nếu đã mất nước tiên rất dễ mất quân, kém thế dẫn đến thua cờ.
Đánh trúng điểm yếu
Các nhà nghiên cứu cờ thường nêu nguyên tắc này bằng một câu đầy hình ảnh là “đánh rắn dập đầu”. Nếu đánh rắn không “dập đầu” thì rất dễ bị rắn cắn lại. Đánh không trúng điểm yếu của đối phương rất dễ bị “phản đòn”.
Đánh càng mạnh, đòn phản càng nhanh. Muốn tìm ra điểm yếu bạn phải phân tích kỹ cục thế (thẩm cục, thẩm thế, thẩm quân); từ đó thấy rõ đâu là điểm yếu, rồi xây dựng phương án tấn công. Chú ý xét hết các khả năng đối phó của đối phương để không bị bất ngờ.
Xin nhắc các bạn rằng trình độ cờ cao hay thấp thực chất chính là ở khả năng đọc thấy “điểm yếu” của đối phương. Ai sớm thấy “điểm yếu” của đối phương, người đó sẽ thắng cờ.
Nhiệm vụ chủ yếu của giai đoạn trung cuộc là phải giành được ưu thế. thủ đoạn chính để giành ưu thế là bắt quân làm tiêu hao bớt thực lực của đối phương, tiến lên tạo thế đánh bí. Bắt quân là gián tiếp uy hiếp Tướng đối phương còn giành ưu thế là trực tiếp uy hiếp Tướng đối phương. Do đó mục tiêu chiến lược của trung cuộc là bắt quân, ăn quân và giành thế.
…Dương Quan Lân
0 bình luận