Cờ úp là một trò chơi xuất phát từ cờ tướng tuy nhiên luật chơi bị biến thể đi. Có rất nhiều bạn khi chơi cờ úp, cách ra quân (khai cuộc) cũng giống cờ tướng. Bởi vậy nhận nhiều trái đắng chính là kết cục thảm bại.
Nếu chưa biết chơi xin hãy tham khảo bài viết: Hướng dẫn, luật chơi cờ úp căn bản
Sau đây mình sẽ chia sẻ cách đánh cờ úp hay đầy nghệ thuật và biến ảo trong trò chơi này. Hãy cùng trải nghiệm nhé!
Mục lục
Nguyên tắc chung
Ưu tiên mở quân hàng trên (hàng tốt giả)
Mở hàng đầu tiên trước (tức là mở 5 con tốt giả), sau đó mới đến hàng dưới. Chú ý khống chế quân Úp đối phương (khống chế quân không cho mở) rất quan trọng, không tùy tiện ăn quân nằm ở vị trí đã bị “cấm” – “quân chết”. Đây là nguyên tắc cơ bản cũng là cẩm nang quan trọng của người mới chơi cờ úp.
Nếu bị cấm nắp, có thời cơ thì hi sinh quân nhỏ (tốt, sĩ, tượng, pháo, mã) để cứu nắp (đặc biệt cứu Xe).
Không tùy tiện sử dụng Pháo giả và Xe giả
2 Xe giả dùng để phòng thủ, đa số chỉ sử dụng ở giai đoạn cờ tàn hoặc lúc cấp bách (mở thêm quân chiến, quay nhanh để đánh cục hoặc đỡ cục).
Hai Pháo giả cũng vậy, không tùy tiện sử dụng ngay nếu như chưa đến thời cơ để tấn công vì đôi pháo này có tác dụng phòng thủ chắc chắn.
Khi mở pháo giả thì phải tính toán khả năng xác xuất là quân gì, đôi khi cũng là cảm nhận (kết quân), nếu đắc ý thì sẽ rất có lợi cho việc tấn công đối phương.
Liên kết bảo vệ tất cả các quân
Không giống cờ tướng, cờ úp các quân như sĩ và tượng có khả năng phòng thủ và công phá mạnh. Bởi vậy khi mở quân bạn cần tấn công nhanh nếu lật được xe hoặc mã. Tuy nhiên bạn thủ chắc nếu lật được Tốt, Sĩ và Tượng
Khai cuộc cờ úp cơ bản
Tốc độ ra quân càng nhanh càng tốt, thông thường hay mở Tốt biên, tốt 3 hoặc 7. Tuy nhiên cũng có người mở tốt đầu (tốt 5) nhưng ít hơn vì không có lợi bằng các trường hợp kia. Thử phân tích như sau:
Binh 5 tấn 1
Ưu điểm: Tấn công trực diện tướng đối phương, mở ra xe pháo đánh trung lộ, ra pháo uy lực vô cùng, có thể dò ăn xe đối phương. Nếu mở ra sĩ tượng thì đều là Sĩ tượng chiến. Đây là một trong những cách khai cuộc khá hay và hiệu quả.
Nhược điểm lớn nhất của phương án này là cản đường hà, ách tắc quân, ví dụ bạn mở ra con Tốt thì sau bạn mở con Xe ở biên, vô tình còn xe đã bị ngăn tầm hoạt động 1 bên cánh.
Hay nói cách khác con tốt đầu đã hạn chế con xe của bạn. Đặc biệt nếu mở là Xe thì có khả năng đối thủ mở ra Pháo bắt chết Xe, mở ra Mã thì bị đi B5.1 là Xe ( mất Mã ), Pháo, Tốt thì mất tiên.
Các cao thủ thích phương án này đều là người có lối công sát rất mạnh, bão táp (Quang tý hay còn gọi là Quang VH ở miền Bắc thuộc hàng Top thỉnh thoảng có hay sử dụng). Tuy nhiên đúc kết lại (xác xuất) thì khuyết nhiều hơn ưu do đó hạn chế đi phương án này.
Binh 3 tấn 1 hoặc Binh 7 tấn 1
Ưu điểm
Mở ra xe uy lực mạnh nhất,uy hiếp bắt úp đối phương. Mở ra pháo, bắt đối phương phải đi 1 nước dưới (chống bị vật chiếu). Nhờ vậy bạn có thể đi thêm 1 nước trên nữa, thêm chút ưu thế trong khai cục.
Mở ra Tượng bắt đôi Úp, tuy nhiên việc ăn úp được quân mạnh (Xe là số 1, rồi đến Pháo, Mã) hay ăn “rác” thì do đỏ đen. Tuy nhiên đây là con tượng bình thường, phòng ngự là chính, không phải là tượng chiến.
Nhược điểm
Hạn chế hoạt động của con úp biên sát bên. Ví dụ: Mở ra mã, đối phương nếu mở ra Xe, tốt thì cướp tiên. Mở ra Sĩ thì cân bằng, không giữ được nước tiên.
Mở ra tốt thì tạm thời khống chế quân đối phương nhưng nếu đối phương mở tốt biên mà là Mã thì sẽ phản tiên hoàn toàn (mã ăn tốt cứu quân và nhảy sang tấn công).
Binh 1 tấn 1 hoặc Binh 9 tấn 1
Mở được Xe, Pháo lợi tiên
Mở ra Pháo: Đỏ thì bắt được Xe thật vì Pháo đang bắt Xe giả bắt buộc phải lên mã giả hoặc tượng giả che lại. Cân bằng khi đối thủ mở ra Pháo đấu Pháo. Có thể vật luôn để khống chế Úp biên.
Nếu không bắt được Xe thì có thể tiếp tục mở quân hoặc dùng 2 đòn chính:
Đòn 1: thoái về cửu để sau đó lồng vào bắt tốt đầu ( hương án này cũng hay được sử dụng. Ưu điểm là tấn công trung lộ nhưng nhược điểm là mất 2 tiên chưa chắc đã hay. Chưa kể đối phương mở ra quân tranh tiên).
Đòn 2: “Khám Xe”, dạt Pháo hết biên bên kia để tìm ăn Xe, nếu đúng mục đích thì quá tốt. Nếu không ăn được Xe thì bắt buộc dùng Pháo giả kị hà vì nếu đi nước khác thì đối thủ dùng pháo giả tiến lên sát sẽ làm mất tác dụng của quân Pháo này, và nếu là tốt thì bắt chết (Nhớ là chỉ kị hà).
Là Xe thì vô địch vì khống chế toàn bộ hàng trên của đối thủ (nói vui là cả lớp đứng im), là tốt cũng rất lợi vì cấm được 2 nắp. Tuy nhiên vô duyên nhất là Pháo, tượng, Mã sẽ không gây được sức ép, dễ bị phản tác dụng.
Mở ra Xe
Ra Xe nhanh là lợi thế rất lớn, con Xe trong cờ Úp cực mạnh, có sức tàn sát cao. Cụ thể ở trường hợp này đang dọa dùng Pháo giả vật Mã, long Xe giả đáy để chạy Xe giữ mặt tấn công, do đó đa số gặp trường hợp này bên hậu sẽ lên Mã giả để tránh “vật”. Lúc này con Xe có thể chạy sang bắt Úp 3, 7, 5 để tiện khống Úp biên của đối thủ.
Ngoài ra
Nếu mở ra Tốt thì cấm tốt biên, mở ra tượng là tượng chiến soi tâm, mở sĩ thì có đòn Úp đổi úp, vật để nhảy qua sông, ăn Úp biên của đối thủ.
Xấu nhất là mở Mã
Dễ mất, hoặc phản tiên, nhưng nhiều trường hợp trong cái rủi có cái may, đối thủ mở tốt bắt chết Mã.
Có 2 cách đi: một là dùng pháo giả vật xuống để lấy đường thoát Mã về, cách này có yếu tố đỏ đen nhưng bên hậu có nhiều lựa chọn.
Hai là bỏ Mã đi được 2 tiên, phương án 2 này được nhiều người sử dụng. Vì thực ra xét cho cùng thì Mã ở cờ Úp không mạnh lắm, tấn công không hiểm và chậm. Vì vậy “Bỏ mã tranh tiên” là cách nên đi.
Qua 3 trường hợp trên, thực chiến các cao thủ lựa hay lựa chọn nước đi tiên là B1.1 (ưu nhiều hơn nhược)
Trung và tàn cuộc cờ úp
Tập trung ghi nhớ
Nhớ quân ngửa bị mất, nắp bị mất để phân tích, tính toán. Cờ ưu thế thì tránh nước cờ “Quay cục” của đối thủ. Mặc dù xác xuất rất thấp nhưng vẫn có khả năng bị thua ngay.
Sáng tạo ra các hình cờ tấn công (tấn công vào điểm yếu: thường là chỗ tốt nhân, ít quân bảo vệ hoặc không có Xe giả ), ngược lại nếu có điểm yếu thì củng cố, nhân tránh nguy hiểm … Sự sáng tạo được thể hiện qua việc người chơi có thể tạo ra một chiến thuật mà đối thủ không có khả năng nắm bắt, vẽ ra các ý tưởng tấn công đa dạng, chính xác.
Lối đánh trung cuộc thứ 1 là táo bạo
Là xô sát, lộn xộn, hay vật vã, bỏ úp tìm thế tấn công, kiểu chơi này bão tố, có thể thắng nhanh nhưng cũng hay bị thua nhanh.
Lối đánh này đem lại cho người xem hay cả người chơi những cảm giác rất hồi hộp và nhiều bất ngờ thú vị.
Lối đánh thứ 2 là dẻo dai, bền bỉ, cẩn trọng
Đó là Ít khi dùng Úp vật úp hay đi “cà ” đấu quân Úp, trừ trường hợp bất khả kháng. Lối đánh này thường thấy ở các bậc cao thủ thực sự, dựa vào nền tảng trung tàn thâm sâu từ từ mở đều quân, lợi dụng ưu thế nhỏ khuếch đại dần, kìm hãm, không chế rồi mới “siết” đối thủ.
Những người đạt đến trình độ này rất coi trọng quân đội của mình (quân ngửa và nắp úp), đặc biệt rất quý trọng Sĩ tượng.
Cao thủ cờ úp
Khi chơi cờ úp tại Ziga, bạn không phải lo về cờ bịp, gian lận hay phải đánh với SW (máy) mà các quân cờ được úp ngẫu nhiên không hề biết do vậy rất công bằng. Các cờ thủ có thể thỏa sức chơi và thể hiện bản lĩnh thật sự của mình.
Ngoài lề
Một số lưu ý ngoài lề cho những bạn chơi cờ úp đời thực không phải trên hệ thống cờ Ziga
Một số tiểu xảo của cờ úp
Khi bạn chơi cờ úp ngoài đời cần để ý đến một số tiểu xảo mà các tay cờ độ, cờ bịp thường sử dụng.
Làm dấu những quân cờ quan trọng
Nhiều người lầm tưởng mình chơi bộ cờ mới mua thì sòng phẳng công bằng, nhưng thực ra một số cao thủ “ma công” đã làm dấu quân xe trước đó và giả vờ nhờ ai đó đi mua bộ cờ mới (thực ra là “phe ta đi mua bộ cờ của ta”).
Quân xe thường được mài mỏng hoặc nhỏ hơn chút xíu, khi úp nắp sắp cờ thì “chính chủ” rất dễ nhận biết quân xe này và xếp ngay ở vị trí pháo giả (vị trí này không bị ép chết và rất dễ dàng công thủ).
Làm dấu nắp úp
Khi úp nắp sắp cờ thì một số “tiểu ma đầu” dùng nước hay bụi bẩn trên bàn để làm dấu nắp úp quân xe, “đại ma đầu” thì bóp méo sơ sơ hoặc bấm điểm chỉ nắp úp, mấy chiêu này chỉ có “ma” mới biết mà thôi.
Giữ quân đổi cờ
Lợi dụng thói quen chỉ đếm cờ khi úp quân, thỉnh thoảng “đại ma đầu” dùng chiêu đặt quân xe úp dưới mu bàn tay, đẩy toàn bộ quân cờ úp sang đối thủ và kéo toàn bộ cờ úp kia về, trong đó có cả quân xe không rời khỏi mu bàn tay.
Sau đó úp nắp và tiếp tục để nắp úp quân xe dưới mu bàn tay và đẩy qua đổi cờ một lần nữa, rồi kéo toàn bộ cờ úp về trong đó có quân xe úp, như vậy thực ra đối thủ chỉ có úp 14 nắp mà vẫn không hay biết (vì chủ quan đã đếm cờ trước đó), đổi cờ lần 2 xong thì mỗi bên lại đủ 15 quân úp, bạn thấy “siêu” không?
Tráo quân đổi cờ
“Đại ma đầu” có số má khi xuất trận thường thủ sẵn 1 quân chốt trong người, khi đến lượt đối thủ nắm cờ có màu giống quân cờ “ma” thì úp cho đối thủ 6 chốt 1 xe (tráo 1 quân xe của đối thủ bằng quân chốt).
Khi xung trận “đại ma đầu” tranh thủ ăn quân úp, chỉ cần ăn được 1 quân úp là chốt thì tráo chốt thành xe, coi như ăn được quân xe úp. Chiêu này chỉ lộ khi đối thủ mở ra 6 chốt mà thôi, nhưng “đại ma đầu” đâu xui đến vậy!
Bạn có thể tham khảo thêm video chiến thuật đánh, mở quân cờ úp của cao thủ Trần Hữu Bình – Việt Nam khi đại chiến với Trung Quốc – Đại lục:
0 bình luận